Forensische zorg

Forensische zorg is geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en verstandelijk gehandicaptenzorg die onderdeel is van een (voorwaardelijke) straf of maatregel. Reclassering Nederland heeft verschillende taken waar het gaat om reclassenten met deze zorgbehoeften.

De rechter legt vaak forensische zorg op aan iemand met een stoornis of verstandelijke beperking die een strafbaar feit heeft gepleegd. Ook in de gevangenis kan een gedetineerde als dat nodig is, naar zorg worden toegeleid. Een psychiatrische of psychische stoornis, verslaving of verstandelijke beperking kan namelijk ten grondslag liggen aan een delict. Om herhaling van een strafbaar feit te voorkomen, is behandeling dan cruciaal.

Wat doen wij?

De reclassering stelt op verzoek van het OM, gevangeniswezen en tbs-klinieken een advies op voor een rechtszitting en/of resocialisatie. Zo’n advies draagt bij aan een goede (strafrechtelijke) beslissing. En die beslissing sluit dan beter aan op zowel het delict als de risico’s en problemen van de cliënt. De reclassering stelt ook indicaties op. Wij indiceren mensen voor ambulante zorg en verblijfszorg in voorwaardelijke trajecten, zoals een voorwaardelijke gevangenisstraf. Ook werken we nauw samen met de forensische zorg

Met een indicatiestelling wordt de zorgbehoefte en de beveiligingsnoodzaak van een dader vastgesteld. De indicatiestelling is een belangrijk onderdeel van het advies van de reclassering. Het advies, inclusief de indicatiestelling, leveren wij dan voor de rechtszitting aan bij het Openbaar Ministerie (OM). Na de uitspraak van de rechter, melden wij de veroordeelde aan bij de best passende zorgaanbieder. Als de behandeling start, dan gebeurt dit binnen een verplicht reclasseringstoezicht.

Advies

Het advies, inclusief de indicatiestelling, leveren wij voor de rechtszitting aan bij het Openbaar Ministerie (OM). Na de uitspraak van de rechter, melden wij de veroordeelde aan bij de best passende zorgaanbieder. Als de behandeling start, dan gebeurt dit binnen een  reclasseringstoezicht.

Reclasseringswerkers maken met behulp van risicotaxatie-instrumenten en hun professionele oordeel, een advies en een plan van aanpak. Hierin staan de criminogene en beschermende factoren beschreven en kunnen wij toezicht adviseren. Ook eventuele gedragsinterventies, controlemiddelen en de bijzondere voorwaarden komen in het plan van aanpak voor de reclassent te staan.

Indicatiestelling en plaatsing in forensische zorg

Een belangrijk onderdeel van het advies van de reclassering, is een indicatiestelling. In deze indicatie komen de zorgbehoefte en het gewenste beveiligingsniveau van de reclassent te staan. De reclassering kan een indicatie opstellen voor een klinische of ambulante plaatsing van een reclassent.

Klinisch
Een aanvraag voor een indicatiestelling ‘klinische plaatsing’ is gebaseerd op de conclusie en het advies van een rapporteur Pro Justitia. De werkeenheid Indicatiestelling Forensische Zorg (IFZ) van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP), is verantwoordelijk voor het afgeven van de betreffende indicatiestelling. De uiteindelijke plaatsing in het kader van de bijzondere voorwaarde ‘opname in een zorginstelling’, realiseert de Divisie Individuele Zaken (DIZ).

Ambulant
Als de reclassering verblijfszorg (begeleid of beschermd wonen) en/of ambulante zorg indiceert, dan zorgt de reclassering ook voor de plaatsing van de reclassent. Als de cliënt in een kliniek of in de penitentiaire inrichting verblijft, doen wij dit niet.

Doel van forensische zorg is verkleinen van de kans dat iemand een strafbaar feit pleegt.

Intensief samenwerken met forensische zorg 

De reclassering werkt bij zowel een klinisch als ambulante traject, samen met GGZ Nederland, tbs-klinieken en organisaties voor ambulante en verblijfszorg. Daarnaast werken wij intensief samen met de forensische zorg in de verlof- en resocialisatiefase van een veroordeelde.

De samenwerking ziet er zo uit:

  • Bij de start van het toezicht en de forensische behandeling informeren wij het behandel- en begeleidingsteam over de (bijzondere) voorwaarden die zijn opgelegd.
  • We maken afspraken over het verminderen van het recidive- en onttrekkingsrisico en in welke situaties het van belang is om de reclassering tijdig te informeren.
  • We stemmen regelmatig af met de cliënt en de forensische zorg over de voortgang van het behandel- en begeleidingstraject. Deze afstemming kan leiden tot een wijziging van de behandeling, de begeleiding en/of het toezicht. Is er vooruitgang? Dan kunnen we samen verder invulling geven aan het resocialisatietraject. Het kan ook voorkomen dat de cliënt zich niet conformeert aan behandel- en begeleidingsafspraken in het kader van de voorwaardelijke straf of maatregel. In dat geval informeert de reclassering de opdrachtgever. In samenspraak met de opdrachtgever wordt dan bepaald of het toezicht voortgezet kan worden.