Evelyn: “Tijdens deze feesten wordt er een zogeheten ‘justitiestraat’ ingericht. Daarin zitten naast het Openbaar Ministerie (OM) en de reclassering ook een laboratorium van het NFI om de drugs te testen en is er een Pro Deo advocaat aanwezig voor degenen die daar gebruik van willen maken. Het OM selecteert alleen de lichtere zaken voor de justitiestraat. De zwaardere zaken, bijvoorbeeld dealers of mensen die vechten of wapens bij zich hebben, worden overgebracht naar een arrestantencomplex. Wij zien dus vooral ‘normale’ feestgangers die een pil teveel bij zich hadden. Ze worden met een pendelbusje naar ons op het politiebureau gebracht. Na het gesprek worden ze weer teruggebracht naar het festival, ze mogen echter het terrein niet meer op.”
Alleen tijdens Emporium is de justitiestraat bij het Festivalterrein zelf opgezet en werken de reclasseringswerkers met een gedempte dreun van de dancebeats op de achtergrond.
Wij zien dus vooral ‘normale’ feestgangers die een pil teveel bij zich hadden
Exit
Wat doet de reclassering voor de aangehouden bezoekers? Sabine: “Het gros zijn first ‘offenders’ waarbij verder weinig tot geen problemen spelen. Wel zijn ze vaak onbekend met de precieze regels rondom drugsbezit, vertelt Sabine. “Vanuit de verslavingszorg is voor deze doelgroep speciaal de training ‘Bezit= Exit’ ontwikkeld. Wij vragen of ze daar aan mee willen doen. Daarnaast zijn we er ook om ze enigszins gerust te stellen en uit te leggen wat ze ongeveer kunnen verwachten. Ze worden ook niet behandeld als criminelen ofzo.”
Beperken
Het OM legt de training vaak op in combinatie met een voorwaardelijk sepot, zodat de justitiële gevolgen (strafblad) zo beperkt mogelijk blijven voor aangehouden feestgangers. Bijvoorbeeld bij de aanvraag van een VOG. “Dat heeft zeker ook meegespeeld bij het ontwikkelen en aanbieden van deze training, want een onbezonnen of ondoordachte actie kan zomaar ingrijpende gevolgen voor de toekomst van deze veelal nog relatief jonge doelgroep”, vertelt Evelyn
Combinatie
Wanneer het OM de hoeveelheid aangetroffen drugs toch te hoog vindt voor een voorwaardelijk sepot, legt het OM de training vaak op in combinatie met een boete, die afhangt van de hoeveelheid drugs die een bezoeker op zak had. “Vaak loopt dat al snel in de honderden euro’s.” vertelt Sabine. “Wanneer mensen mee willen werken aan de training valt de boete lager uit”.
Besluit
Trainers van de verslavingszorg geven een week na het feest de training ‘Bezit =Exit’ op een locatie in regio Oost. Evelyn “Daar zitten dus mensen uit het hele land, wat voor sommigen ook een flinke reis betekent. Van de trainer hoor ik terug dat de meeste best enthousiast zijn over de training. Daarin krijgen ze meer informatie over wet- en regelgeving en wat de justitiële gevolgen kunnen zijn van bezit harddrugs. Daarnaast leren ze over de schadelijke effecten van drugs op lichaam en geest en wat de invloed kan zijn van ‘peer pressure’, ofwel de invloed van een groep vrienden. Met die informatie kunnen ze een volgende keer een beter besluit nemen.”
En dan was er een jongen die van het NFI te horen kreeg dat er ook aardig wat heroïne in zijn pillen zat
Strak
Dat het geen kwaad kan om informatie te geven blijkt uit de voorbeelden die de dames gegeven: Sabine: Zo hadden we een jongen die in een groep zat waar de taken strak verdeeld waren. De een regelde de kaartjes, de ander het vervoer, en hij regelde de drugs. Om het risico te spreiden had hij alle pillen bij zich, de eventuele boete zouden ze met z’n allen betalen. Niet handig, want nu had hij een officieel gezien een dealerhoeveelheid bij zich, wat justitieel veel zwaardere gevolgen heeft.” Evelyn: “En dan was er een jongen die van het NFI te horen kreeg dat er ook aardig wat heroïne in zijn pillen zat. Daar schrok hij flink van.”
Vroeg
En daarnaast geldt volgens Evelyn: “Hoe vroeger je ingrijpt hoe beter. Want verslaafden zijn vaak ooit begonnen met recreatief gebruiken, dachten dat het allemaal wel meeviel voordat ze langzaam afgleden. Dus het is vanuit dat oogpunt ook goed dat degenen die aangehouden zijn eerlijk voorgelicht worden over druggebruik. Wie weet wat voor ellende in de toekomst daarmee voorkomen wordt.”
Ze zijn eigenlijk altijd wel in staat om een goed gesprek te voeren
Publiek
Voor de reclassering is het publiek van de festivals ook wel wat anders dan ze normaal gesproken gewend zijn. Sabine: “Veel van degenen die we spreken zijn al onder invloed van het een of ander. Maar ze zijn eigenlijk altijd wel in staat om een goed gesprek te voeren. Soms vervelen ze zich ook wat terwijl ze wachten op de afdoening of het onderzoek op wat bij hen in beslag is genomen in het lab. Tijdens Emporium komen ze dan soms een praatje met ons maken vanachter het hek waar ze moeten wachten.”
Fitboys
En het publiek kiest soms heel bewust wat ze tot zich nemen. Sabine: ”Vorig jaar hadden we ook regelmatig van fitboy-achtige types. Je weet wel, van die gespierde types met dikke armen en dunne hempjes die amper hun tepels bedekken. Die werden vooral gepakt met GHB. Dat schijnt niet je spieren af te breken vertelden ze dan.”