‘Hé riklezering!’ riep Tonie in onvervalst Tilburgs als ik hem op straat tegenkwam. Voordat ik dan kon reageren was hij alweer verdwenen, net als een kind dat belletje had getrokken. De meeste klanten die ik buiten kantoor tegen het lijf liep herkenden me niet, of wilde me niet herkennen. Tonie deed daar nooit moeilijk over.

Tonie was een jongen met een goed stel hersens totdat zijn jarenlange drugsgebruik daar definitief een einde aan maakte. Hij zou, toen hij jong was, nog gestudeerd hebben voor docent Engels. Anderen meenden dat hij in betere tijden een volleerd balletdanser was. Hij had er in ieder geval het postuur voor.

Huwelijksaanzoek

Als Tonie op het politiebureau zat, was dat meestal omdat hij op straat iets had ‘gevonden’, een fiets zonder slot bijvoorbeeld. Met enige regelmaat kwam hij koffiedrinken op het kantoor van de reclassering. Waarschijnlijk had hij door de hele stad zo zijn adresjes. Op een keer bracht hij een grote doos gebak voor ons mee. Hij was zo eerlijk om erbij te vertellen dat hij het gebak zo had zien liggen in een container achter de supermarkt. Tonie was dol op de dames van de administratie. Meerdere keren heeft hij hen een huwelijksaanzoek gedaan. Het leek hem wel wat om getrouwd te zijn met een werkende vrouw die hem kon onderhouden.

Flinke joint

Tonie stamde nog uit het tijdperk van de gulden. Hij was meestal bij het centraal station te vinden waar hij voorbijgangers om een ‘kwartje gulden’ vroeg. Toen de gulden plaatsmaakte voor de euro vroeg hij voortaan ‘om een kwartje euro’. Misschien had hij ook door dat de prijzen waren gestegen.

Er viel bij hem niets te reclasseren, Tonie had nergens last van. Hij had gekozen voor drugs en het straatleven. Pas als hij oud was, zo had hij me eens toevertrouwd, zou hij ophouden met zijn drugsgebruik. Tonie heeft uiteindelijk nog zijn zeventigste verjaardag gevierd met een flinke joint. Of misschien wel iets sterkers.

Bron: Hé reclassering! Door Marie José van der Linden en Marie-José Geenen, SWP (2018)

Hé reclassering - met kleurrijke hoofdrolspelers - is vlot en met humor geschreven en geïllustreerd met prachtige tekeningen. Het is niet alleen informatief maar ook inspirerend voor beginnend reclasseringswerkers, professionals die samenwerken met de reclassering en studenten sociale studies, juridische dienstverlening en recht.

Marie José van der Linden is schrijver, tekenaar en reclasseringswerker en zette haar jarenlange ervaring om in woord en beeld. Medeauteur Marie-José Geenen is bij de Hogeschool Utrecht werkzaam als onderzoeker bij het lectoraat Werken in Justitieel Kader.