Naar de navigatie

Onze cliënten

Het gaat heel vaak goed

Op deze pagina lees je meer over onze cliënten en deze onderwerpen:

  • Met hoeveel cliënten hebben wij gewerkt en waarom?
  • Ervaringen van cliënten
  • Cliënttevredenheid
  • Klachten
  • Agressiemeldingen
  • Incidenten
  • Duidelijke taal en toegankelijkheid

Met hoeveel cliënten hebben wij gewerkt en waarom?

In Nederland komen ieder jaar tienduizenden mensen in aanraking met Justitie. Reclassering Nederland heeft in 2024 in totaal met 45.000 cliënten gewerkt. Dat zijn mensen die verdacht of veroordeeld zijn.

De grootste groep cliënten zijn de werkgestraften: 28.500 keer werd een werkstraf opgelegd (90% werd (deels) uitgevoerd). Wij brachten 26.000 keer een reclasseringsadvies uit. Nog eens 14.000 mensen stonden onder toezicht. Binnen dat toezicht werd ruim 640 keer een gedragstrainingen gevolgd en 3500 verschillende cliënten droegen een enkelband. Iedere dag zijn dat tussen de 700 en 800 mensen.

Onze cliënten in cijfers

91%

Is man

58%

Had een dagbesteding

56%

Is tussen 18-35 jaar oud

30%

Grootste groep pleegde een verkeersdelict

28%

Had agressie als hoofddelict

59%

Gaf aan dat hun emotionele toestand aanleiding gaf tot het delict

65%

Pleegde het delict alleen

29%

Was onder invloed van verdovende middelen

Ervaringen van cliënten

Werkgestraften verrichten onbetaald werk na hun veroordeling tot een taakstraf. Zo doen zij iets terug voor de samenleving. Een werkstraf wordt echt als straf ervaren, zo vertelt de 36-jarige Frans aan Omroep Brabant. Soms voelt het als meer dan alleen straf. Sommige mensen kijken terug op hun werkstraf als inspirerende en inzicht gevende ervaring.

Ook vinden veel cliënten het dragen van een enkelband een forse maatregel die hun vrijheid flink inperkt. Kijk hierover de video: hoe was het om een enkelband te dragen? (YouTube). In de video gaat onze collega in gesprek met een cliënt over zijn ervaringen.

Video: Hoe is het om een werkstraf uit te voeren bij Defensie?


Uitgeschreven tekst

[spannende muziek]

[rustige muziek]

[rustige muziek wordt zachter]

[Werkmeester Ronald loopt over het defensieterrein]

Ronald: “Nou de dag hier op de kazerne Oorschot die start ’s morgens met het oppikken van de cliënten bij de poort bij de wacht om 8 uur. Dan nemen we de mensen mee naar ons ons gebouw waar wij gevestigd zijn met de reclassering. Daar gaan we met mijn collega afstemmen welke werkzaamheden we voor hen hebben. Dat doen we tot aan de middag 12 uur dan stromen er mensen uit na de middag en stromen er mensen in. We werken na de middag door tot 4:30 uur en dan zit in principe het programma voor de mensen en de werkgestraften er weer op. We helpen hier bij het onderhoud van het defensieterrein, zoals hier achter bij de stormbaan. Verder houden zij zich bezig met vuilprikken en schilderwerkzaamheden, noem maar op, het is heel breed.
Het is een defensieterrein en dat is voor de meeste werkgestraften die de eerste dag hier komen, natuurlijk best wel indrukwekkend. Vooral het schieten en het zien overvliegen van Chinooks en Apaches. Dat is natuurlijk wel heel indrukwekkend voor de meesten.

[Uitleg van Ronald is afwisselend met beelden van het terrein, waar ook anonieme werkgestraften aan het werk te zien zijn]

[Muziek en sfeerbeelden van het terrein]

[Medewerker werkstraffen Jeroen loopt in beeld]

Jeroen: “Het werkstrafproject hier in Oirschot werkt hetzelfde als onze overige groepsprojecten van de reclassering met een werkmeester die de jongens begeleidt. En de ervaring leert dat de jongens hier allemaal hun werkstraf zeer positief ervaren. In de gesprekken met cliënten, wat je wel eens hoort is dat jongens zoiets hebben van ‘oh die vinden het wel heel spannend dat je op een militair terrein komt’. Ik denk dat de werkstraf per individu verschilt, maar ik weet zeker dat er cliënten bij zijn die juist omdat ze hier een werkstraf doen, de werkstraf beter doen dan wanneer ze op een andere plek hadden gestaan.

[spannende muziek afgewisseld met beelden van tanks]

[Kolonel Peter, regionaal militair commandant zuid, staat in uniform in beeld]
Peter: “De werkstraffen op de kazerne in Oirschot zijn eigenlijk ontstaan in de covid periode. Daarbij was het heel moeilijk voor de reclassering om locaties te vinden om werkggestraften werkzaamheden te laten verrichten. Kazernes waren relatief leeg. Wij hebben natuurlijk ook de nodige werkzaamheden die hier uitgevoerd zouden kunnen worden. Dat was in die periode een ideale oplossing om werkggestraften een straf te kunnen laten vervullen op deze kazerne. Ik weet dat er wat bedenkingen zijn geweest als het gaat om om de militaire veiligheid. Wat halen we binnen op onze complexen? Uiteindelijk is dat echt helemaal geen probleem gebleken, dat is allemaal heel goed verlopen en er zijn hele goede afspraken over gemaakt wat wel en wat er niet gedaan zou worden. Vanaf mijn binnenkomst heb ik alleen maar positieve verhalen gehoord over de samenwerking met de reclassering. Een belangrijk voordeel is dat je op deze manier gewoon een groep mensen ter beschikking hebt die heel veel hand- en spandiensten op de kazerne kunnen verrichten waar normaal gesproken misschien andere bedrijven voor ingehuurd zouden moeten worden. Kleine zaken die ze kunnen oplossen. Voor ons blijft de kazerne schoner, omdat ze heel veel opruimwerkzaamheden voor ons verrichten en klein schilderwerk kunnen verrichten. Al dat soort zaken leveren ons een enorm voordeel op dus ook als er kleine dingen zijn die snel moeten gebeuren is dat voor ons echt een briljante oplossing om met deze groep mensen te werken.”

[Muziek]
[logo Reclassering Nederland en www.reclassering.nl]

Cliënttevredenheid

In 2024 hebben wij, net als in 2021, een cliënttevredenheidsonderzoek gedaan. Onze cliënten beoordelen de reclassering met gemiddeld rapportcijfer van 8,6.  Zij zijn bovengemiddeld tevreden met hun reclasseringswerker, de beleefde werkalliantie en de dienstverlening. Dit is een landelijk beeld. Er zijn weinig verschillen tussen de regio’s.

Het is lastig om voldoende (representatieve) respons te krijgen van onze cliënten. Wij merken dat zij relatief moeilijk te verleiden zijn om mee te werken aan dit soort onderzoeken. Dit blijft een punt van aandacht bij volgend cliënttevredenheidsonderzoek. We gaan ook aan de slag met het ontwikkelen van een visie op cliëntwaardering.

Een werkmeester van de reclassering ondertekent een document.

Klachten

Het komt ook voor dat cliënten niet tevreden zijn over de gang van zaken bij de reclassering. Zij kunnen een klacht indienen. In totaal zijn in 2024 129 klachten binnengekomen bij Reclassering Nederland op grond van de interne klachtenregeling. Hiervan zijn er 124 afgehandeld en nog 5 klachten in behandeling.

Soort klachten

  • Een deel van de klachten (22) ging over de inhoud van een adviesrapport dat de reclassering schreef of de manier waarop zij te woord werden gestaan (bejegening).
  • Voor cliënten die onder toezicht stonden en een klacht hadden (52), geldt dat dit meestal ging over het contact en de bejegening.
  • Werkgestraften die een klacht indienden (55), hadden hier verschillende redenen voor: de werkstraflocatie, planning en aantal het uren van de werkstraf, ‘retour zenden’ of waarschuwingen.

Afhandeling

In 81 klachten zijn wij tot een eindoordeel gekomen. Er zijn 3 klachten gegrond, 10 klachten deels gegrond en 58 klachten niet gegrond verklaard. Daarnaast zijn 10 klachten afgedaan op grond van coulance. Dit betekent dat wij het niet eens zijn met de klacht, maar ervoor kiezen om de cliënt tegemoet te komen, zodat het reclasseringstraject kan worden voortgezet. Soms is er geen eindoordeel, omdat er geen contact meer mogelijk was met de cliënt of omdat de klager zich gaandeweg al voldoende gehoord voelde.

Onafhankelijke klachtencommissie

Het komt voor dat cliënten niet tevreden zijn over hoe Reclassering Nederland hun klacht heeft afgehandeld of over het eindoordeel. Dan kunnen zij nog naar de onafhankelijke Klachtencommissie Reclassering stappen. Deze commissie brengt eens per jaar een jaarverslag uit over het aantal ontvangen klachten, de uitspraken en daaruit voortkomende aanbevelingen en aandachtspunten voor de betreffende reclasseringsorganisatie.

Agressiemeldingen

In diverse agressietrainingen leren onze medewerkers hoe zij om kunnen gaan met agressief gedrag van cliënten en hoe zij situaties met oplopende spanningen al vroeg kunnen de-escaleren. Helaas komt het toch voor dat sommige cliënten agressief zijn naar een medewerker. In 2024 zijn 196 agressiemeldingen geregistreerd. Ten opzichte van 2023 (169) is dat een behoorlijke stijging. De stijging is deels te verklaren door de invoering van een gebruiksvriendelijk digitaal formulier. Hierdoor kunnen medewerkers makkelijker een melding doen.

Verhoudingsgewijs doen de meeste agressie-incidenten zich voor bij de werkstrafunits. Om geweldsincidenten met cliënten zoveel mogelijk te voorkomen, werken wij voortdurend aan het verbeteren van veiligheid.

Incidenten en de inspectie

Herhaling van een delict kan niet altijd worden voorkomen. Reclasseringswerkers werken met zeer diverse mensen in complexe situaties. Hierdoor zijn incidenten helaas onderdeel van het reclasseringswerk. We spreken over een incident als er sprake is van ernstige recidive. Bijvoorbeeld: iemand die onder toezicht staat, pleegt een overal. Incidenten hebben vaak een grote impact op de slachtoffers en de maatschappij en ook op de cliënt zelf en de betrokken reclasseringswerkers.

In 2024 zijn er in totaal 108 incidenten gemeld bij de Inspectie Justitie en Veiligheid (verder: de Inspectie). Hoewel ieder incident te betreuren is, is het ten opzichte van het totaal aantal cliënten een klein aantal. Bij ongeveer 0,75% van de cliënten die onder toezicht staan, is er sprake van zo’n melding. Een groot deel van de incidenten hebben wij intern geëvalueerd. Het doel van de evaluaties is om lessen te trekken, zodat we ons vak verder kunnen professionaliseren.

De Inspectie houdt toezicht en doet onderzoek
De Inspectie houdt toezicht op Reclassering Nederland. Zij kunnen onderzoek doen naar aanleiding van ernstige incidenten of over thematische onderwerpen binnen de reclasseringspraktijk. In 2024 heeft de inspectie aangekondigd onderzoek te gaan doen naar de steekpartij bij de Erasmusbrug in september 2024, waarbij een slachtoffer is overleden. Het onderzoek richt zich op het handelen van de organisaties die betrokken waren bij de begeleiding van de verdachte.
Onderzoek Elektronische Monitoring
De Inspectie is in 2024 gestart met thematisch onderzoek naar de uitvoering van elektronische monitoring bij volwassenen. Dit vanwege de toenemende maatschappelijke en politieke aandacht voor de enkelband. De uitkomsten van dit onderzoek worden in het najaar van 2025 verwacht.
Publicatie van het onderzoek ‘Gestalkt. Gezien. Gehoord?'
Begin 2024 publiceerde de Inspectie het onderzoek ‘Gestalkt. Gezien. Gehoord?’ waar o.a. Reclassering Nederland bij betrokken was. Dit was een vervolgonderzoek op het Inspectieonderzoek naar aanleiding van de moord op Hümeyra. De aanbevelingen uit het vervolgonderzoek hebben ertoe geleid dat huiselijk geweldzaken vernieuwde prioriteit krijgen bij het oppakken van nieuwe zaken door reclasseringswerkers. Daarnaast is de opleiding ‘Stalking: Herken en Handel’ belangrijk. In alle regio’s zijn medewerkers opgeleid, waaronder de regionale aandachtfunctionarissen huiselijk geweld en/of medewerkers bij ZSM.

Duidelijke taal en toegankelijkheid

Reclassering Nederland vindt het belangrijk dat cliënten goed begrijpen wat hen te wachten staat als zij met ons te maken krijgen. De vernieuwde website reclassering.nl kan daarbij helpen. De website voldoet aam de eisen voor digitale toegankelijkheid, zodat ook mensen met een (tijdelijke) beperking de site goed kunnen bezoeken.

Ook ontwikkelden wij het afgelopen jaar vijf animaties. Met deze animaties leggen we kort en duidelijk uit wat het betekent om een werkstraf te moeten uitvoeren, enkelband te moeten dragen of een gedragstraining te volgen. Of wat een reclasseringsadvies of –toezicht precies inhoudt.

Hoe gaat een werkstraf?

Uitgeschreven tekst
In deze animatievideo van Reclassering Nederland wordt uitleg gegeven over de werkstraf. De animatie visualiseert de tekst van de voice-over.

VOICE-OVER: “Je bent veroordeeld tot een taakstraf. Dat betekent dat je bij ons nuttig en onbetaald werk moet doen.”

Beeldtekst:
Dierenasiel, begraafplaats, sportvereniging, ziekenhuis.

VOICE-OVER: “Daarom noemt de reclassering dit een werkstraf. In de uitnodiging die je krijgt wordt uitgelegd waar jij je moet melden.

Je kan op gesprek komen bij een reclasseringswerkplaats waar je gelijk de eerste uren gaat werken. Of je hebt een gesprek op een reclasseringskantoor. Dan start je later. Tijdens een gesprek maken we kennis met elkaar, kijken we wanneer en hoe je werkstraf uitgevoerd kan worden, en bespreken we met elkaar de regels en verwachtingen.

Je krijgt vervolgens een plaats aangewezen waar je aan het werk gaat. Dit kan een werkplek van de reclassering zijn maar ook bij een andere organisatie.

Bij een werkstraf geldt: afspraak is afspraak. Je voert de werkstraf uit in de afgesproken tijd en je houdt je aan de regels. Ben je ziek, dan meld je dit bij de werkplekbegeleider en bij de reclassering. Kom je je afspraken niet na, dan kunnen wij de werkstraf stopzetten en bestaat de kans dat je naar de gevangenis moet.

Wil je meer weten? Kijk op: reclassering.nl.”

Wat is reclasseringstoezicht?

Uitgeschreven tekst
In deze animatievideo van Reclassering Nederland wordt uitleg gegeven over reclasseringstoezicht. De animatie visualiseert de tekst van de voice-over.

VOICE-OVER: “Je wordt verdacht of bent veroordeeld. Je krijgt een reclasseringstoezicht opgelegd. Een medewerker van de reclassering gaat jou begeleiden. Tijdens het toezicht zijn er bijzondere voorwaarden, regels, en afspraken waar jij je aan moet houden.

Reclasseringstoezicht begint met een gesprek. We kijken samen hoe het toezicht het beste gaat werken. We kijken welke hulpvraag jij hebt, welke doelen je wilt bereiken en aan welke bijzondere voorwaarden jij je moet houden. Dit kan bijvoorbeeld een gedragstraining, een behandeling of een contactverbod zijn.

Tijdens het toezicht controleert de reclassering of jij je aan de bijzondere voorwaarden en afspraken houdt. Werk je niet mee, dan kan je een waarschuwing krijgen. Maar de rechter kan ook besluiten dat je toch naar de gevangenis moet.

Loop je tijdens het toezicht tegen problemen aan dan is jouw reclasseringsmedewerker er om samen met jou naar oplossingen te zoeken.

Wil je meer weten? Kijk op: reclassering.nl.”

Wat is een reclasseringsadvies?

Uitgeschreven tekst
In deze animatievideo van Reclassering Nederland wordt uitleg gegeven over het advies van de reclassering. De animatie visualiseert de tekst van de voice-over.

VOICE-OVER: “Ben je verdacht of veroordeeld? Dan kan de rechtbank, het Openbaar Ministerie of de gevangenis de reclassering vragen om advies over jou. Dit noemen we reclasseringsadvies. En kan op verschillende momenten worden gegeven, zoals na je arrestatie, voor een rechtszaak of wanneer je vrij kunt komen onder bijzondere voorwaarden.

Het advies maken we op basis van jouw gegevens. We luisteren naar je verhaal en spreken mensen uit je omgeving, zoals je behandelaar, werk of familie. Ook houden we rekening met de behoeften van het slachtoffer. Het reclasseringsadvies vertelt veel over jou als persoon. We schrijven op wat nodig is om herhaling te voorkomen en welke straf of bijzondere voorwaarden volgens ons daarbij het beste helpen. Bijvoorbeeld dat je een werkstraf krijgt, onder toezicht komt met bijzondere voorwaarden of een gedragstraining moet volgen.

Het advies helpt bij het nemen van een beslissing over jouw straf. Werk je niet mee, dan kunnen we toch advies geven. Meer weten? Kijk op reclassering.nl.”

Wat zijn gedragsinterventies?

Uitgeschreven tekst
In deze animatievideo van Reclassering Nederland wordt uitleg gegeven over gedragsinterventies. De animatie visualiseert de tekst van de voice-over.

VOICE-OVER: “Je gaat meedoen aan een gedragstraining. Tijdens deze training leer je jezelf beter kennen en om te gaan met moeilijke situaties. Zodat je in de toekomst niet opnieuw in de problemen komt.

Een training begint met een persoonlijk gesprek en daarna starten de groepsbijeenkomsten. In de groep zitten mensen die in dezelfde situatie zitten als jij.

Samen werk je aan oplossingen en je oefent met nieuw gedrag onder begeleiding van een trainer. Je leert zo je eigen gedrag te herkennen en hoe je bewust andere keuzes kan maken. Waarom reageer je zoals je eerder deed? Hoe ben je in deze situatie terecht gekomen? Wat zou je de volgende keer anders doen?

Tussen de trainingen door oefen je wat je geleerd hebt. Je bespreekt deze ervaringen vervolgens weer met je trainer en de groep. Zo help je jezelf en elkaar verder.

Wil je meer weten? Kijk op: reclassering.nl.”

Hoe werkt een enkelband?

Uitgeschreven tekst

In deze animatievideo van Reclassering Nederland wordt uitleg gegeven over de enkelband. De animatie visualiseert de tekst van de voice-over.

VOICE-OVER: “Als je een enkelband draagt kan je blijven werken of studeren, terwijl de reclassering dag en nacht controleert of je je aan je afspraken houdt. Je kan een locatieverbod krijgen waarbij je niet op bepaalde plekken mag komen, zoals bij een slachtoffer. Het kan ook zijn dat je een locatiegebod krijgt waarbij je op vaste tijden op een afgesproken plek moet zijn. Voordat je een enkelband krijgt, doen we uitgebreid onderzoek.”

Beeldtekst:
– Stroom
– Buurt
– Financiën

VOICE-OVER: “We kijken dan of het in jouw leven en woning past. Kan het? Dan komen we de apparatuur plaatsen en de enkelband omdoen. We geven uitleg hoe je deze oplaadt en hoe je ermee omgaat. Je hebt zelf de verantwoordelijkheid over je enkelband en als je de afspraken niet nakomt, dan heeft dit serieuze gevolgen.”

De animaties laten zien dat de drager zelf eventuele reparaties moet betalen als er sprake is van schade aan de band. En als je afspraken niet nakomt kan je weer achter de tralies belanden.

VOICE-OVER: “De regels zijn duidelijk. Kom je op een verboden plek of kom je een afspraak niet na? Dan krijg je een sms en word je gebeld. Zorg dus dat je altijd bereikbaar bent. Wil je meer weten? Kijk op reclassering.nl”

Beeldtekst:
reclassering.nl

Monique van Walt van Praag

Directeur Personeel en Bedrijfsvoering

“De cliënten met wie we werken zijn heel divers. Inclusief werken helpt ons als organisatie om verbinding te maken met onze cliënten. Juist in deze tijd van maatschappelijke onrust, willen we met elkaar in gesprek blijven.”

Delano

Reclasseringsmedewerker werkstraffen

“Het mooiste aan mijn werk vind ik het observeren, bijsturen en motiveren van mijn cliënten!”

Süheyla

Reclasseringsmedewerker

“De meeste mensen denken dat wij als een ‘juffrouw’ tegenover de cliënt zitten en vertellen wat ze wel of niet mogen doen. Dat is allesbehalve waar.”

1/3 1 /