Naar de navigatie

Standpunten

Hoe denkt Reclassering Nederland over straffen in Nederland? Hieronder lees je 2 van onze standpunten.

Geen strengere straffen, maar straffen op maat

Bij sommige misdaden horen (zware) gevangenisstraffen. De reclassering vindt dat je altijd moet blijven kijken met welke straf je alle betrokkenen het beste helpt: daders, slachtoffers, en de maatschappij.

Bijna 3 van de 4 gevangenisstraffen duren korter dan 3 maanden. De helft duurt zelfs korter dan een maand. Uit onderzoek blijkt dat korte gevangenisstraffen veel kapot maken. Omdat veroordeelden bijvoorbeeld hun werk of woning kwijtraken. Als ze vrijkomen gaan ze dan juist weer sneller in de fout. En maken ze opnieuw slachtoffers. Dus gevangenisstraffen zijn geen goed middel om de maatschappij veiliger te maken.

Werkstraffen en enkelbanden zijn goede andere straffen in plaats van de korte celstraf. Die werken ook beter: ze leiden tot minder kans op herhaling. En ze zijn bovendien goedkoper.

Straffen op maat kunnen we in Nederland onder andere in de praktijk brengen door:

Uitgebreidere ‘gereedschapskist’ van de strafrechter

Rechters moeten meer mogelijkheden krijgen om de taakstraf op te leggen. Daarnaast zouden ze vaker voor de enkelband kunnen kiezen. We denken bijvoorbeeld dat het goed zou zijn om elektronische detentie in de wet op te nemen. Dat houdt in dat iemand de gevangenisstraf thuis uitzit met een enkelband om. Maar een enkelband is ook een goed middel om te voorkomen dat daders in de buurt van slachtoffers komen. En om ervoor te zorgen dat daders zich houden aan locatieverboden die de rechter heeft uitgesproken.

 

Wij vinden dat dit moet gebeuren:

 

  • Taakstrafverbod stoppen. Nu mogen rechters bij een aantal strafbare feiten geen taakstraf opleggen. Dat is niet slim, want een taakstraf is een goede straf. We vinden ook dat het taakstrafverbod niet moet worden uitgebreid.
  • Maximaal aantal uren taakstraf verdubbelen, van 240 naar 480. Een deel van die uren willen we gebruiken voor gedragstrainingen, begeleiding en onderwijs. Dat noemen we de tbl-taakstraf. Als we dat doen, blijft het ook een goede straf voor de strengere rechter. Bijkomend voordeel: zo’n taakstraf draagt bij aan meer kansen op de banenmarkt.
  • Elektronische detentie invoeren als officiële straf.
Meer advies om een strafrechter goed te informeren

Rechters en officieren van justitie zien verdachten vaak alleen tijdens de rechtszitting. Daarom geeft de reclassering hun advies over een verdachte. Maar dat doen we niet zo vaak als we zouden willen. Slechts in 1 van de 4 of 5 strafzaken. Dat is jammer, want de reclassering weet het meeste over de verdachte. We zijn er namelijk al meteen bij als de politie iemand heeft aangehouden. En we blijven betrokken tot het einde van iemands straf. En soms ook nog een tijdje daarna.

 

Wij vinden dat dit moet gebeuren:

 

  • Vaker advies van de reclassering aan de rechter of de officier van justitie.
Voorkom gevangen zitten voordat er gevangenisstraf is opgelegd

In gevangenissen horen veroordeelde criminelen thuis. Maar soms zitten mensen ook al vast voordat ze bij de rechter zijn geweest. Dat heet voorlopige hechtenis. Soms is dat om te voorkomen dat iemand vlucht of nieuwe misdaden pleegt. Maar in veel gevallen is die voorlopige hechtenis niet nodig. De reclassering vindt dat je die zo weinig mogelijk moet gebruiken. Dat geldt ook voor de vervangende hechtenis. Die krijgen mensen bijvoorbeeld als ze hun geldboete niet hebben betaald.

 

Wij vinden dat dit moet gebeuren:

 

  • Kies alleen voor voorlopige hechtenis als daar belangrijke redenen voor zijn. Een verdachte moet onder voorwaarden tijdelijk vrij kunnen komen.
  • Kies voor een werkstraf in plaats van vervangende hechtenis als mensen hun boete niet hebben betaald.

Kijk opnieuw naar straffen in Nederland

We straffen in Nederland al lang op dezelfde manier. En dat terwijl de wereld behoorlijk is veranderd. Zo is de criminaliteit nogal veranderd. Denk aan cybercrime. En we weten inmiddels veel meer over de gevolgen van straffen.

Maar wijzigingen van het strafrecht gaan vaak over de bestaande straffen en niet over het type straffen. Het is alweer 20 jaar geleden dat de taakstraf als nieuwe hoofdstraf werd ingevoerd. De reclassering wil dat de regering gaat kijken naar de straffen in de toekomst.

  • Laat een brede groep mensen van praktijkexperts, wetenschappers en filosofen adviseren over hoe we in Nederland in de toekomst het beste kunnen straffen.

Brieven aan de tweede Kamer

Wij informeren Tweede Kamerleden over onze standpunten. Dit is de laatste brief.

Nieuws over onze standpunten