Jeroen is toezichthouder bij Reclassering Nederland. Naast zijn werk als toezichthouder geeft hij ook gedragstrainingen. “Zo help ik reclassenten heel gericht meer zelfinzicht en besef te krijgen in de consequenties van hun acties.”

Jeroen licht toe: Ik geeft twee trainingen: de CoVa-training en de Solo. De CoVa is een groepstraining en de Solo is een individuele cognitieve vaardigheidstraining.” De CoVa en Solo zijn twee van de acht  trainingen die door de drie reclasseringsorganisaties in Nederland gegeven worden om reclassenten verder te helpen op bepaalde probleemgebieden. Denk aan huiselijk geweld, verslaving of moeite met het vinden en behouden van werk etc.  

Duidelijk verschil

Jeroen licht kort de verschillen tussen de CoVa en de Solo toe. “De CoVa is bedoeld voor deelnemers die over het algemeen nogal impulsief reageren. Daar gaan we dan aan de hand van vier verschillende modules mee aan het werk in de groep, waarbij het gepleegde delict niet centraal staat. Dat is een duidelijk verschil met de individuele Solo training. Daar staat het delict veel meer centraal en maak je met de deelnemer een delict-analyse om te onderzoeken wat die in soortgelijke situaties een volgende keer anders kan doen. In de Solo ga je echt in op iemands kwaliteiten en positieve punten en probeer je die te versterken om zo tot gedragsverandering te komen.

Met z’n tweeën

Tijdens de CoVa-trainingen staat Jeroen samen met een collega op de groep. Bij hele kleine groepen staat hij alleen. “Het liefst geef ik de training met z’n tweeën. Dan kan je elkaar namelijk aanvullen en van feedback voorzien. Je bent met meerdere dingen tegelijkertijd bezig, dus het is fijn als een collega ook meekijkt en kan inspringen waar nodig.”

Na afloop van de trainingen sluit Jeroen af met een evaluatie met de deelnemer diens toezichthouder. “We bespreken alle onderdelen. We houden bij wat uit elk onderdeel geleerd is en maken daar een rapportage van.”

Je ziet elkaar elke week. Dat is vrij intensief. Elke week kun je dus meer verdiepen aan de hand van het programma.

‘Wat me nu toch overkomt!’

Eén van de dingen die Jeroen mooi vindt aan de trainingen geven, zijn de reacties van de deelnemers. “Je ziet elkaar elke week. Dat is vrij intensief. Elke week kun je dus meer verdiepen aan de hand van het programma.” De leukste ervaring tijdens zijn werk als trainer vond afgelopen zomer plaats. “We hadden in de CoVa-training een groep met mannen met vijf totaal verschillende karakters. De enige overeenkomst die ze hadden was dat ze allemaal in de bouw werkten. We merkten dat zij niet even gemakkelijk over hun gevoelens spreken.” Toch wisten Jeroen en zijn collega Johan- Willem bij deze groep resultaat te boeken, al ging dat wat anders dan anders.

Jeroen: “Op een gegeven moment komt een van die deelnemers scheldend binnen. ‘Potverdomme!’, zegt hij. ‘Wat me nu toch overkomt!’, roept hij. We staan een beetje te kijken en vragen ons af wat hier aan de hand is. ‘Ik heb nog nooit nagedacht over wat de gevolgen zouden zijn van mijn handelen, maar wat denk je dat mij vanmorgen gebeurt? Het eerste wat ik ga doen bij een opmerking van een collega is erover nadenken: ga ik hem op zijn bek rammen of doe ik dit nou niet?’ Hij besloot om het toch maar niet te doen omdat de consequenties daarvan zo heftig waren. Hij zegt, ‘voorheen ging ik er vol voor.’ Dat zijn de mooie en pure reacties waarvoor je het doet. En dit was herkenbaar voor de andere jongens in de groep, die hem ook een compliment gaven. Daardoor ontstond er gelijk een mooi en open gesprek over wat ze hebben aan de training. Ineens heb je dan een heel ander soort groep dan toen je startte.”

De waarde van trainer zijn

De gedragstrainingen zijn niet alleen waardevol voor reclassenten. “Het kan veel voor jou als toezichthouder of adviseur betekenen als je ook kennis hebt van de programma’s. In de toezichtgesprekken kan je dankzij de trainingen gerichter gedrag bespreken en koppelen met hetgeen waar je op dat moment mee bezig bent. Dat geeft inzicht.” Jeroen raadt collega’s aan om de opleiding tot trainer te volgen. “Ga het doen. Ga oefenen, ga aan de gang. De trainingen bestaan niet voor niets. Daar ligt een wetenschappelijke onderbouwing achter. Het is leuk om daarmee aan de slag te gaan. Het is een programma waar je zelf mee mag werken en je gaat snel resultaat zien van jouw interventies. Geweldig toch?”