Vragen en antwoorden over elektronische controle met een enkelband

Waarvoor dient een enkelband?

Een enkelband is een technisch hulpmiddel waarmee de reclassering de naleving van door de rechter opgelegde bijzondere voorwaarden locatiegebod en/of gebiedsverbod kan controleren. Elektronische controle maakt het mogelijk te monitoren of iemand op afgesproken tijden thuis is, maar ook of iemand zich aan een opgelegd locatieverbod of gebiedsgebod houdt. De enkelband draagt zo bij aan een beheersbare re-integratie: het beheersen van risico’s en beïnvloeden van gedrag, met het doel om recidive te voorkomen.

Wanneer krijgt iemand een enkelband?

De bijzondere voorwaarden locatieverbod en/of locatiegebod kunnen worden opgelegd in diverse fasen van een strafrechtelijk traject, met daarbij de enkelband als controlemiddel. Bijvoorbeeld bij een schorsing van de voorlopige hechtenis, bij een voorwaardelijke veroordeling of voorwaardelijke invrijheidstelling (VI). In driekwart van de gevallen gaat het om mensen die veroordeeld zijn voor een strafbaar feit. Bij de overige personen gaat het om een schorsing van de voorlopige hechtenis onder voorwaarden; zij worden verdacht van een strafbaar feit en mogen van de rechter hun proces in beperkte vrijheid onder toezicht afwachten.

Wie beslist over het inzetten van een enkelband?

De rechter, het Openbaar Ministerie (OM) of de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) beslist over de bijzondere voorwaarden en of hiervoor de enkelband ingezet moet worden. Aan het gebruik van de enkelband gaat een advies door de reclassering vooraf. Als er voorwaarden worden opgelegd (verboden gebied, locatieverbod -of gebod) waarbij een enkelband kan worden ingezet als controlemiddel adviseert de reclassering of de situatie en omstandigheden van de cliënt de enkelband toelaten.

Hoe vaak wordt de enkelband toegepast?

In 2022 kregen in totaal bijna 3000 justitiabelen een enkelband opgelegd. 

Wat gebeurt er bij overtredingen of sabotage?

Bij sabotage van de band en bij overtredingen van het gebiedsgebod- of locatieverbod wordt opgetreden en worden OM/DJI en politie ingeschakeld voor handhaving of opsporing.
Wanneer er sprake is van een voortvluchtige, zal er een internationaal opsporingsbevel uitgaan en wordt het speciale FastNL-team ingezet.

Uit cijfers van de Reclassering en de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) (2022) blijkt dat een enkelband in 96,6 procent van de gevallen bleef waar hij hoort: om de enkel van een drager. In 2022 hebben 102 personen een enkelband gesaboteerd. 92 van de 102 personen die hun enkelband hebben gesaboteerd, zijn vervolgens opgespoord of hebben zichzelf gemeld. De enkelband is van stevig materiaal gemaakt, maar wie een enkelband echt kapot wil maken kan dat doen. De band moet namelijk ook af kunnen als er sprake is van medisch ingrijpen.

Kijk voor meer informatie op de pagina over Elektronische Controle