Nieuws
Linda En Hans

Hartgrondig nee tegen racisme en discriminatie; iedereen telt mee

Toen onze directeur Johan Bac het filmpje zag op Twitter waarin de politie een statement maakt tegen discriminatie en politiegeweld, reageerde hij meteen en onderschreef hij dat zo’n hartgrondig ‘nee’ een mooi voorbeeld stelt, ook voor de reclassering. Collega Linda Biesot was op haar beurt weer blij met Johans reactie, want “het ergste is als discriminatie en racisme genegeerd worden door een organisatie als Reclassering Nederland, die midden in de samenleving staat.” Maar met een tweet richting de politie door Johan zijn we er natuurlijk niet. Linda: “Ik denk dat dat het belangrijkste is, dat je er met elkaar over praat.”

Zelf doet zij dit, als teamleider van de werkstrafunit in Arnhem, regelmatig. De verhalen die zij en haar collega’s dan met elkaar delen, zijn niet van de lucht. Linda: “Onlangs belt een cliënt mij die een werkstraf deed bij een werkmeester met een Marokkaanse achtergrond. ‘Waarom word ik dubbel gestraft?’, vraagt-ie me.  ‘Hoezo word jij dubbel gestraft?’ ‘Omdat ik al een werkstraf heb, en dan ook nog iets moet aannemen van een Marokkaan.’ Nou ik heb hem maar heel snel duidelijk gemaakt dat ie het er maar gewoon mee moest doen en dat het anders einde oefening was. Maar zoiets komt vaak voor.”

Een collega van haar is van Zuid-Molukse komaf. “Die werd door een cliënt continu Zuid-Mislukker genoemd. Ik ben naar die cliënt gegaan en zei: dit tolereren we niet, we sturen je zaak retour. Zegt die cliënt: doe maar, ik mag toch wel herkansen. En inderdaad: een paar maanden later was hij hier weer, had ie een tweede kans gekregen.”

Het beperkt zich echter niet tot cliënten. Linda: “Er was een project dat wilde samenwerken met de werkstrafunit, maar aangaf geen ‘buitenlanders’ te willen. We hebben dat getolereerd en daar de beste werkgestraften neergezet, en dat project is later naar ons toegekomen dat ze zich kapot schaamden dat ze dat ooit tegen ons hebben gezegd, maar een volgende keer wordt dat dus geen reclasseringsproject meer, wat mij betreft. En het lijken allemaal incidenten, maar als ik de verhalen van mijn collega’s bij elkaar optel, krijg je toch echt wel een structureel beeld.”

Het is van belang wat je uitdraagt als Reclassering Nederland

Een oplossing heeft Linda niet zo één-twee-drie. “Eén oplossing is er denk ik ook niet, maar we kunnen hier wel op meerdere manieren mee omgaan. Naast dat we met elkaar in gesprek moeten blijven  - en daar ligt een goede taak voor teamleiders en managers, om dit regelmatig op de agenda te zetten van de teamoverleggen – moeten we elkaar ook durven aanspreken. Als jij ziet dat een collega van jou door iemand, of het nou een cliënt is of een collega, onheus wordt bejegend, dan moet je je mond opentrekken. Niet denken: zo erg is het niet. Zo’n houding leidt uiteindelijk nergens toe. Kom voor elkaar op.”

Ook voor de organisatie zelf ziet Linda een rol weggelegd. “Het is van belang wat je uitdraagt als Reclassering Nederland. Dat Johan Bac afgelopen oktober met Diversity Day de regenboogvlag hees, daar was ik heel blij mee. Voor mij is Johan een belangrijk voorbeeld en het hijsen van de regenboogvlag is meer dan een statement. Ik ervaar het  als veiligheid binnen de organisatie waarvoor ik werk.”

“Die vlag hijsen was een initiatief vanuit de Landelijke Kenniskring Diversiteit en Inclusiviteit,” bevestigt Hans Nonnekes, namens P&O bij deze kenniskring betrokken. “Het initiatief voor de voorloper van deze kenniskring is ooit genomen door onze oud-collega Sherida. Zij kreeg op haar allereerste werkdag bij de reclassering op de parkeerplaats te horen, dat waar zij haar auto had neergezet alleen bestemd was voor personeel. Dat heeft zij zich toen zo aangetrokken – want hoezo werd aangenomen dat zij als donkere vrouw niet bij de reclassering kon werken en wel cliënt moest zijn?– dat ze besloot daar meer aandacht voor te vragen binnen onze organisatie. Ze startte met een werkgroep Culturele Diversiteit in Rotterdam, en die werd later de Landelijke Kenniskring Diversiteit en Inclusiviteit.” Deze landelijke kenniskring is nog altijd actief en vraagt op allerlei manieren aandacht voor meer diversiteit en inclusiviteit binnen Reclassering Nederland. Hans: “We staan stil bij Diversity Day, hebben het hijsen van de regenboogvlag op Coming Out Day geïnitieerd, vragen aandacht voor de ramadan, organiseren lezingen over bijvoorbeeld white privilege. En we zijn vertegenwoordigd in elke regio, waar we informatie ophalen: wat doet jullie regio hiermee en hoe kunnen we daarin vanuit de landelijke kenniskring ondersteunen?”

Bijdragen vanuit P&O

Maar ook vanuit P&O wordt er gewerkt aan diversiteit en inclusie. Hans: “Nieuwe reclasseringswerkers krijgen allemaal  de presentatie ‘Cultuur & Inclusie’. We hebben een gedragscode waarin over discriminatie en racisme een statement is opgenomen. En ik benadruk in mijn werk hoe belangrijk het is om een zo divers mogelijke selectiecommissie samen te stellen als er vacatures zijn in een team. Als in de selectiecommissie alleen maar blanke vrouwen zitten van eind veertig, is de kans niet heel groot dat ze zullen kiezen voor een gekleurde man van 25, terwijl dat misschien wel precies is wat het team nodig heeft. Daar moeten we dus echt aan werken, aan diverse selectiecommissies.”

Linda kan het belang daarvan beamen. “Een tijdje terug sprak ik een collega elders in Oost, en die zei: wat heb jij toch vaak gesprekken met je mensen over wat ze aan racisme en discriminatie meemaken. Dat heb ik nou nooit! En toen moesten we samen concluderen dat haar team vrij homogeen is en bijna alleen maar bestaat uit blanke mensen van gelijke leeftijd. Ja, dan komen dat soort gesprekken natuurlijk ook minder naar boven. Als iedereen hetzelfde meemaakt (of juist niets meemaakt op het gebied van racisme en discriminatie) is de noodzaak om erover te praten er niet. Een divers team brengt ook andere denkbeelden mee, verschillende meningen en daarmee mooie discussies over wat je meemaakt.”

Wij hebben de deuren altijd openstaan, zo moeten mensen dat ook ervaren

Ook vanuit de regering worden we geholpen bij het vergroten van de diversiteit van ons personeelsbestand. Hans: “We zijn verplicht een bepaald quotum te halen van collega’s die moeite hadden om een baan te vinden. Op dit moment hebben we 19 collega’s in dienst die via de Participatiewet zijn binnengekomen, en als je hun verhalen hoort, zoals die van Luc, dan word ik daar heel blij van. Zij zijn bij de reclassering duidelijk op hun plek.”

Ga het gesprek met elkaar aan

Geholpen door de Landelijke Kenniskring en de regionale aftakkingen daarvan, onze gedragscode, de Participatiewet en goede discussies op het Digiplein komen we al een heel eind, maar we zijn er zeker nog lang niet. Zowel Linda als Hans benadrukken het belang van met elkaar in gesprek gaan. Linda: “Praat erover met elkaar. Wat maak je mee, hoe ga je daarmee om, wat kun je anders doen, hoe kan je team je helpen?”

Hans vult aan: “Loop er niet mee rond. We hebben bij de reclassering de deuren altijd openstaan, zo moeten mensen dat ook ervaren. Word je gediscrimineerd of onheus bejegend, ga er dan over in gesprek met je leidinggevende, met de unitmanager, de regiodirecteur, met een vertrouwenspersoon, zelfs met de directie. Vertrouw er in ieder geval op dat je altijd bij iemand terecht kunt. Altijd.”

 

Geplaatst op 18 juni 2020